به گزارش مجله خبری نگار، به احتمال زیاد تاکنون بارها شاهد فیوز پراندن خودرو بوده اید و یا در غیر این صورت بارها این جمله را که فیوز پرانده است، شنیده اید. اگر بخواهیم در یک جمله این عبارت را معنی کنیم، فیوز مانع جریان اضافی برق شده و به عبارتی خود را فدا کرده تا از جریان برق اضافی در بخشهای الکتریکی خودرو جلوگیری کند. در ادامه به صورت کامل به وظیفه فیوز در خودرو خواهیم پرداخت همراه ما باشید.
همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، فیوز از دو نوار فلزی نازک و یک روکش تشکیل شده است که به احتمال زیاد رنگهای متفاوتی از آن را دیده اید.
فیوزها قطعاتی هستند که وظیفه محافظت الکتریکی را بر عهده دارند. منظور از محافظت الکتریکی این است که مانع از تجاوز جریان الکتریکی در مدارهای الکتریکی میشود؛ بنابراین با این وجود میتوانید حدس بزنید که فیوز بعد از این که مانع جریان اضافی برق خودرو شد، میسوزد و از کار میافتد و لازم است فیوز جایگزینی برای آن تهیه کنید.
فیوزها در قسمتی از خودرو به نام جعبه فیوز قرار گرفته اند. بسته به مدل و برند خودرو شما این جعبه در قسمتهای مختلفی تعبیه شده است و محل مشخصی برای تمامی خودروها نداردهای خودرو توضیح داده شده اند.
همانطور که تاکنون متوجه شده اید، فیوز با قطع جریان برق مانع از آسیب رسیدن به مدارهای الکتریکی بخشهای مختلف خودرو میشود. با این تعریف، بخش رسانای فیوزها از بین میرود تا این جریان برق قطع شود.
فیوزهای خودرو انواع مختلفی دارند که عمدهترین و پرکاربردترین آنها مستطیلی و سرامیکی است. تصویر زیر این نوع فیوز را نشان میدهد.
همانطور که مشاهده میکنید در این نوع از فیوزها خودرو دو پایه فلزی (نوارهای فلزی رسانا) وجود دارد که جریان برق از آنها عبور میکند. این دو پایه به واسطه یک سیم ضخیم رسانا به یک دیگر متصل شده اند. در صورتی که جریان برق در این دو پایه فلزی زیاد شود، سیم ضخیم یا همان رابط بین آنها ذوب شده و در نتیجه جریان برق قط میشود.
این نوع از فیوزها را علاوه بر خودرو در کالاهای الکتریکی دیگر نیز مشاهده کرده اید. این نوع از فیوزها نیز عملکرد جز جلوگیری از جریان زیادی برق ندارند و همان محافظهای الکتریکی میباشند. نکته جالبی که در این نوع از فیوزهای میتوانید مشاهده کنید، امکان تشخیص سوخته بودن ان است. همانطور که در تصویر نیز مشاهده میکنید در این نوع از فیوزها، یک سیم بسیار نازک وظیفه رسانایی در مدار را دارد که درصورت جریان اضافی قط شده و شما میتوانید ان را ببینید.
این نوع از فیوزها نیز در خودرو وجود دارد که معمولا کمتر بین مردم شناخته شده است. در این نوع نیز در صورتی که جریان برق از مقدار مجاز ان بیشتر شود، دو سر آن قط میشود که در نتیجه باعث قطع جریان برق میشود.
اگر به سراغ جعبه فیوز خودرو خود بروید میتوانید مجموعهای از فیوزها با رنگهای مختلف را مشاهده کنید که هر کدام از آنها کد یا عددی دارند. این عدد نوشته شده بر روی فیوزها درواقع مقدار ظرفیت آمپر هر فیوز را نشان میدهد. برای مثال اگر بر روی یک فیوز عدد ۱۰ نوشته شده است به معناست که حداکثر جریان برقی که این فیوز میتواند عبود دهد ۱۰ امپر بوده در نتیجه اگر این مقدار بیشتر شود این فیوز خواهد سوخت.
تعویض فیوز سوخته کار بسیار حساس و سختی نیست کافی است فیوز سوخته شده را از محفظ آن جدا کنید و به جای آن یک فیوز سالم قرار دهید؛ بنابراین باید ابتدا جعبه فیوز خودروتان را پیدا کنید.
همانطور که قبلتر نیز اشاره کردیم از دفترچه راهنمای خودرو استفاده کنید که علاوه بر مکان جعبه، موقعیت قرار گیری تک تک فیوزهای تجهیزات الکتریکی را نیز پیدا کنید.
اما نکته مهم آنجاست که فیوز جایگزین شما باید دقیقا حداکثر ظرفیت برابر با فیوز قبلی داشته باشد، چرا که در غیر این صورت اگر فیوز ظرفیت بیشتری داشته باشد احتمالا منجر به سوختن قطعه الکتریکی میشود و اگر کمتر از حد معمول باشد، خود به زودی میسوزد.
همچنین دقت داشته باشید ممکن است علائمی از سوختگی فیوز بر روی آن مشاهده نکنید بنابراین پیشنهاد میکنیم از مولتی متر استفاده کنید تا مطمئن شوید فیوز سوخته است.
عملکرد تمامی تجهیزات الکتریکی میتواند در صورتی که جریان زیادی دریافت کند مختل شده و ممکن است از کار بیوفتد بنابراین برای تمامی تجهیزات الکتریکی خودرو شما فیوز قرار داده شده است و بنابراین تعداد این فیوزها برای تمامی خودروها یکسان نیست.
• سیستم صوتی خودرو
• بوق
• چراغها
• بالابر شیشه (برقی)
• ترمز
• آینههای تاشو برقی
• کیلومتر شمار
• برف پاک کن
• ترمز
• سنسورهای الکتریکی
• فن رادیاتور
• و...
همانطور که میدانید جریان اضافه عامل اصلی از بین رفتن فیوزها است. اما مهمتر از آن این است که بدانید دلیل افزایش جریان الکتریکی خودرو چیست
خرابی دینام از جمله دلایلی است که باعث ایجاد اختلال در جریانهای الکتریکی خودرو میشود. خرابی دینام نیز دلایل مختلفی دارد که عمدهترین آنها پر کردن غیر اصولی باتری خودرو است علاوه بر این گرمی هوا نیز از جمله دلایلی است که موجب خرابی دینام میشود.
اتصالی در مدارهای خودرو نیز موجب ایجاد اختلال در جریان برق خودرو میشود. درحالت کلی مشکلات برق خوردو دلایل بسیاری دارد، اما عمدهترین انها خرابی باتری است. با این حال سعی کنید توجه بیشتری به باتری خودرو داشته باشید. عملکرد نا درست باتری خودرو گاها اتصالات پی در پی در مدارهای الکتریکی خودرو به وجود میآورد. همچنین سیم کشی نادرست و غیر اصولی هم میتواند موجب اتصالی شود.
همچنین علاوه بر مواردی که ذکر کردیم، گاها وجود اتصالات برقی خارجی نیز موجب سوختن فیوز میشود. برای مثال میتواند به شارژرهای موبایل اشاره کرد که به فندکی خوردو متصل میشوند.
در این مقاله سعی کردیم به صورت کامل به وظیفه فیوز در خودرو، نحوه عملکرد آن، علتهای سوختن فیوز و نحوه تعویض آن بپردازیم. دقت داشته باشید فیوزها نقش مهمی در حفاظت تجهیزات الکتریکی خودرو دارند به همین دلیل است که گاها متوجه از کار افتادن ناگهانی قطعات الکتریکی خودرو میشود. در این صورت به یاد داشته باشید ابتدا فیوزهای خودرو را چک کنید، سپس در صورتی که از سالم بودن فیوز آن قطعه اطمینان خاطر پیدا کردید احتمالات دیگر را در نظر بگیرید. امیدواریم این مقاله نیز برای شما مفید بوده باشد.